Ο Θουκυδίδης μας λέει , πως , οι Ακαρνάνες έφτασαν στην ευρύτερη περιοχή μας ,σημερινό Ξηρόμερο και την κοιλάδα του Αχελώου ,από το Βορρά και την πλευρά της Ηπείρου , σαν άγριοι … και με τα όπλα έδιωξαν τους Κεφαλλήνες και τα άλλα ελληνικά φύλα (Ίωνες ,Αιολείς , Δωριείς ) και πως εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή χτίζοντας μικρά ατείχιστα χωριά. Μετακινήθηκαν διαδοχικά ,μαζί με άλλα ελληνικά φύλα (όπως οι Ηπειρώτες , οι Μακεδόνες ,οι Θεσσαλοί),πιθανόν ,μετά την κάθοδο των Δωριέων και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή που από τότε πήρε το όνομά τους.
Η περιοχή γύρω από την Αλυζία προϊστορικά έφερε το όνομα ΚΑΡΝΙΑ χώρα ,από τον προϊστορικό λαό στην περιοχή, τους ΚΑΡΕΣ οι οποίοι υπηρετούσαν , με βάση τις μυθολογικές παραδόσεις τον πρώτο προϊστορικό λαό στην περιοχή ,τους Λέλεγες. Αργότερα η περιοχή μετονομάστηκε προς δε το ανατολικό και βόρειο μέρος της Κουρήτις ,από τον προϊστορικό λαό Κουρήτας και προς νότια και ανατολικά της ,Τηλεβοϊδα ή Ταφία περιοχή ,από τους προϊστορικούς λαούς ,Τηλεβόες και Τάφιους . Ο Όμηρος όταν ήθελε να αναφερθεί στην ΑΚΑΡΝΑΝΊΑ , χρησιμοποιούσε τη φράση <<Ακτή Ηπείροιο>> δηλαδή Ακτή της ( απέναντι νήσων) Στερεάς.
...Ο Γ .Α.Φερεντίνος στην εφημ.<<Κατούνα>> γράφει τα παρακάτω :<<Τρεις τουλάχιστον εκ των μυθολογικών παραλλαγών αναφέρονται εις τον εποικισμόν της μετέπειτα ονομασθείσης <<Ακαρνανίας>> από μυθολογικά πρόσωπα άλλων περιοχών και έχουν ως σημείον χρονολογικής αναφοράς την Τρωϊκήν εκστρατείαν. Η πρώτη εξ αυτών αναφέρεται από τον Όμηρο, ο οποίος γράφει ,ότι οι Κεφαλλήνες κατέχοντας τα Επτάνησα κατέλαβον κάποτε και τα απέναντι παράλια της Ακαρνανίας, η οποία τότε ονομάζετο κατά το μεγαλύτερο μέρος της Κουρήτις, ενώ ένα μικρόν τμήμα της εις τα παράλια έφερε το όνομα Τηλεβοϊς. Οι Κεφαλλήνες πάντως κατά την διάρκειαν της απουσίας του βασιλέως των Οδυσσέως εις την εκστρατείαν κατά της Τροίας είχον ήδη εκδιωχθεί από τα παράλια της Ακαρνανίας (από ποιους; Ποιος λαός τους εκδίωξε και εγκαταστάθηκε στην ευρύτερη περιοχή ;),φαίνεται όμως ,κατάλοιπο της εγκαταστάσεών τους εκεί είναι το όνομα της πόλεως Αλυζήα (ολίγον έξω από τον σημερινόν Μύτικα),η οποία εκτίσθη από τον γυναικάδελφον του Οδυσσέως Αλύζηον ή Αλυζέα,του οποίου έλαβεν και το όνομαaly2* Ο Θουκυδίδης μας λέει , πως , έφτασαν στην περιοχή από Βορρά , από την πλευρά της Ηπείρου , σαν άγριοι και με τα όπλα έδιωξαν τους Κεφαλλήνες και πως εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή χτίζοντας μικρά ατείχιστα χωριά.Ο Αισχύλος αποδίδει την ονομασία Ακαρνάνες -Ακαρνανία , στο γεγονός ότι οι κάτοικοι της περιοχής δεν έκειρον ,την κώμη τους , δηλαδή δεν κούρευαν τα μαλλιά τους , Α-ΚΑΡΑ = κεφάλι , ήταν δηλαδή μακρυμάλληδες , ακούρευτοι. Κατά τον αρχαιολόγο Κ. Ρωμαίο ο οποίος ετυμολογώντας τη λέξη Ακαρνάν με τη λέξη κάρα (=κεφαλή) κατέληξε ότι οι Κουρήτες ονόμασαν τους αυτό -χθονους πληθυσμούς Ακαρνάνες γιατί ,αυτοί , ερχόμενοι στην περιοχή είχαν κουρεμένη την κώμη τους .Την αντίθετη περιγραφή , όμως, έχουμε από τον Θουκυδίδη και άλλους συγγραφείς οι οποίοι ταύτιζαν τον προϊστορικό λαό Κουρήτες με τους ΑΚΑΡΝΑΝΕΣ, αναφέροντας , πως , ο προϊστορικός λαός ΚΟΥΡΉΤΕΣ ερχόμενος στην περιοχή από την Εύβοια , έφεραν μακρυμάλλικη εμφάνιση και οι οποίοι αναγκάστηκαν λόγω των πολλών πολέμων με τους γειτονικούς λαούς (τους έπιαναν από τα μαλλιά και τους έσφαζαν) να κόψουν το μπροστινό μέρος των μαλλιών τους και να αφήσουν το πίσω μέρος και γι’ αυτό ονομάστηκαν Κουρήτες ,δηλαδή ήταν κουρεμένοι.Μερικοί άλλοι δεν προσπαθούν να προσεγγίσουν την ονομασία Ακαρνάνες – Ακαρνανία από το αν ήταν κουρεμένοι ή ακούρευτοι αλλά στέκονται στη ρίζα Garn (Γερμανός Γλωσσολόγος ) που τη θεωρούν αλβανικής προέλευσης και σημαίνει ,βράχος ,πέτρα συνδέοντας την Ακαρνανία με την Ιλλυρία . (Είναι γνωστό πως πολλά Ελληνικά φύλα , στην κάθοδό τους νότια προς την Ελλάδα ,παρέμειναν για πολλά χρόνια στην Ιλλυρία , άρα οι φυλετικές προσμίξεις ήταν φυσιολογική εξέλιξη και οι όποιες επιρροές από τις φυλές του γειτονικού κράτους στο γλωσσικό μέρος ήταν αναμενόμενο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καθόρισαν και τη γλώσσα τους.) Στην Ακαρνανία ,με τέτοια ρίζα είναι στη λέξη Κάρνος (σημερινός Κάλαμος ) που βρίσκεται απέναντι από την αρχαία Αλυζία . Αν δεχτούμε αυτή την άποψη , Α-(προσθετικό) καρ –(ρίζα) αν (πρόσφυμα) έχουμε το Α-καρ-νάν, που σημαίνει βραχώδης τόπος που συνεπάγεται ,ορεινή περιοχή. και κατά τον Γερμανό Γλωσσολόγο σημαίνει λαός ορεσείβιος. Άρα με βάση αυτή τη θεωρία ο ΑΚΑΡΝΑΝΑΣ ΚΑΙ Η ΑΚΑΡΝΑΝΙΑ έχουν πάρει το όνομά τους από το όρος ΚΑΡΝΟΣ .(Έτσι αναφέρεται από το Σκύλακα του Καρυανδέως , τον Αρτεμίδωρο και τον Βυζάντιο Στέφανο το σημερινό νησί του Ιονίου, Κάλαμος.<< Εγκ. Λεξ. ΗΛΙΟΥ»)
Αξιοσημείωτο είναι ότι, μια πανάρχαια γιορτή στην Αλυζία ονομάζονταν Καρνεία προς τιμή του θεού Κάρνειου. Αρχικά ο Κάρνειος λατρεύτηκε ως θεός αυτοτελής, προστάτης της γονιμότητας και της συγκομιδής των καρπών, ονομάζονταν μάλιστα και Κάρνος (=κριός). Σ’αυτή τη γιορτή γινόταν ο εξαγνισμός για το φόνο του μάντη-ήρωα της ΑΛΥΖΊΑΣ , Κάρνου από τους Σπαρτιάτες . Αργότερα ο θεός Κάρνειος ταυτίστηκε με τον Απόλλωνα και λατρεύονταν ως ο θεός Κάρνειος Απόλλωνας.* στοιχεία ,εφ<< Κατούνα >> 2.004. Βέβαια κέντρα λατρείας του ήταν οι Δωρικές πόλεις, (Στη Σπάρτη υπήρχαν ναοί όπου τελούνταν τα Κάρνεια )όμως , η λατρεία του μεταδόθηκε και σε άλλες πόλεις μη Δωρικές. Στην Αλυζία ,ο ναός του Κάρνειου Απόλλωνα (ο γιος του Δία και της Λητώς και ο δίδυμος αδερφός της θεάς Αρτέμιδας) ήταν αντικείμενο μεγάλων αρχαιολογικών ανασκαφών το 1919,1921 και 1922 (και για την ανακάλυψη των βάσεων των «12 άθλων του Ηρακλέους ) από τον αρχαιολόγο Κ Ρωμαίο ,στη θέση Βούρκος αλλά και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα του Δ/ντή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του ΥΠ.ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ κ.κ. Λάζαρου Κολώνα.Την προσέγγιση αυτή την αντικρούει ο ερευνητής-φιλόλογος Γ.Φερεντίνος *εφ<< ΞΗΡΌΜΕΡΟ >> ΔΕΚ 2.005 ΣΕΛ 4, γράφοντας ότι <<το α προ της ρίζας δεν τίθεται χάριν ευφωνίας αλλά έχει στερητικό χαρακτήρα στην πρώτη υπόθεση για ετυμολόγηση της λέξης. Δηλαδή τιθέμενου προ του καρν σημαίνει το αντίθετο από το αρχικά ετυμολογούμενο. Υποδηλώνει δηλαδή τον κατοικούντα όχι επί ορεινού και βραχώδους εδάφους Α-καρ (=όχι σε ορεινό)αλλά επί πεδινής περιοχής.
Μια άλλη εκδοχή περί της προέλευσης της ονομασίας της Ακαρνανίας καταθέτει ο Θουκυδίδης ο οποίος δέχεται ότι το όνομα Ακαρνανία στην περιοχή δόθηκε από τον Αμφίλοχο ο οποίος μετά τον Τρωικό πόλεμο για όσα συνέβηκαν στο Άργος ,έφυγε και πήγε στην περιοχή του Αμβρακικού κόλπου όπου ίδρυσε το Αμφιλοχικό Άργος και την ευρύτερη περιοχή την ονόμασε Ακαρνανία. Όπως όλοι οι αρχαίοι λαοί έτσι και οι Έλληνες Ακαρνάνες για να εξηγήσουν την εγκατάστασή τους, δημιούργησαν διάφορα γεγονότα ,μύθους και τοπικές παραδόσεις και ήρωες που τους τιμούσαν κι αυτούς. Έτσι ,σύμφωνα με την παράδοση , διαβάζουμε στις εγκυκλοπαίδειες ,ΔΟΜΗ και ΗΛΙΟΥ μετά την κάθοδο των Δωριέων, ένας κλάδος των Αργείων, με επικεφαλής τον Αλκμέωνα, εγκαταστάθηκε κοντά στον Αχελώο .Ο Αλκμέωνας εγκατέλειψε το Άργος κυνηγημένος από τις Ερινύες για το φόνο της μητέρας του, κατέφυγε στην Ψωφίδα όπου παντρεύτηκε την ΑΡΣΙΝΌΗ. Εκδιώχθηκε από εκεί γιατί θεωρήθηκε υπεύθυνος για την αφορία των αγρών της χώρας Κατέληξε στην περιοχή του Αχελώου ύστερα από τον χρησμό του Απόλλωνα που έλεγε ότι <<για να απαλλαγεί από τις Ερινύες έπρεπε να κατοικήσει σε χώρα ,που προηγουμένως δεν θα υπήρχε. .Σαν τέτοια, ύστερα από περιπλανήσεις βρήκε το χώρο που είχε δημιουργηθεί από τις προσχώσεις του Αχελώου ποταμού. Εκεί παντρεύτηκε την κόρη του ΚΑΛΛΙΡΟΗ και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Και απέκτησε δύο γιους τον Αμφότερο και τον Ακαρνάνα .Μετά τον γάμο η Καλλιρόη του ζήτησε τα στολίδια και τον πέπλο της Αρμονίας, τα οποία είχε πάρει από τη μητέρα του και είχε αφήσει στην πρώτη του γυναίκα την Αρσινόη. Όταν εκείνος επέστρεψε στο βασιλιά Φηγέα για να ζητήσει από την κόρη του ,την πρώτη του γυναίκα Αρσινόη τα στολίδια , τα παιδιά του τον σκότωσαν και τότε ,μετά από παράκληση της Καλλιρόης ,ο Δίας επέσπευσε την ενηλικίωση των δύο μικρών γιών του, Ακαρνάνα και Αμφότερου, οι οποίοι εκδικήθηκαν το θάνατο του πατέρα τους .Στη συνέχεια αφιέρωσαν τα στολίδια και το πέπλο στους Δελφούς στο θεό Απόλλωνα και επέστρεψαν στην πατρίδα τους όπου ο Ακαρνάνας, ίδρυσε την πόλη Ακαρνανία, ονομασία την οποία απέκτησε αργότερα ολόκληρη η περιοχή . Σημαντικότερα κέντρα της ,κατά την ιστορική αρχαιότητα ήταν το Αμφιλοχικό ΑΡΓΟΣ, το Ανακτόριο, το Άκτιο ,το Σόλιο ,το Θύριον οι Αινιάδες ,οι Φυτίες ,ο Εχίνος ,η Μυδεών, η Μητρόπολις (κοντά στο Στράτο) η Λιμναία , ο Αστακός και η ΑΛΥΖΙΑ .
Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη στην περιοχή κυριαρχούσε για πολλούς αιώνες η ληστεία και η οπλοφορία που είχε ως αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση της ζωής των κατοίκων της περιοχής. Στην ευρύτερη περιοχή της Αλυζίας περιορίζονταν να λεηλατούν τα ναυάγια . Άλλοι καταγίνονταν ξεκάθαρα και απλά με την πειρατεία. Άλλωστε το επάγγελμα του πειρατή δεν είχε τίποτα το ατιμωτικό! Οι ίδιοι άνθρωποι γίνονταν διαδοχικά αγρότες κωπηλάτες ,ψαράδες έμποροι και πειρατές .Ο Θουκυδίδης (Ιστορία ,Α,5) μας εγγυάται τον έντιμο χαρακτήρα της πειρατείας ως τον 5ο αιώνα στους Αιτωλούς και Ακαρνάνες ,υποτελείς του Οδυσσέα ενώ αυτός φημίζονταν για τις απάτες του .(δόλους ειδώς,δόλων άτος =άπληστος) Ο Θουκυδίδης (Α,5) λέει ότι <<οι Έλληνες του παλιού καιρού και οι βάρβαροι των παραλίων της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών είχαν επιδοθεί στην πειρατεία από τότε που άρχισε η ναυσιπλοϊα ανάμεσα στις διάφορες χώρες. Επικεφαλής τους βρίσκονταν άτομα, που δεν ήταν άνθρωποι της χαμηλότερης κοινωνικής τάξης. Γύρευαν εκτός από το προσωπικό τους κέρδος τα μέσα ,για να εξασφαλίσουν τη συντήρηση των αδυνάτων. Έπεφταν πάνω σε πληθυσμούς ,που δεν είχαν τείχη και ζούσαν σε χωριάτικες κοινότητες, τους ρήμαζαν και αντλούσαν από κει τα πιο φανερά μέσα της συντήρησής τους. Οι δραστηριότητες αυτές δεν είχαν ακόμη τίποτα το ατιμωτικό ~και κάτι παραπάνω: τους έφεραν μάλιστα και κάποια δόξα. Ως τις μέρες μας (410 π.Χ.) σε μεγάλο μέρος της Ελλάδος έχουν διατηρήσει τα παλιά αυτά ήθη ¨ οι Οζόλες Λοκροί ,οι Αιτωλοί ,οι Ακαρνάνες >>Το εμπόριο σταμάτησε και η ζωή των κατοίκων καλύπτονταν από τη γεωργο-κτηνοτροφική παραγωγή. Το ψάρεμα στους παράκτιους οικισμούς ,η καλλιέργεια του σιταριού στις πλαγιές των γύρω βουνών, η εκτροφή ζώων ( μαζί με τη ληστεία ) ήταν οι βασικές ασχολίες των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.Οι Αλύζιοι ψαράδες ,σεβόντουσαν και τιμούσαν το παιχνιδιάρικο θηλαστικό, δελφίνι που το έπαιρναν σαν να ήταν η μετενσάρκωση του θεού Απόλλωνα. Φαντάζονταν ,πως τα δελφίνια έκλειναν θεληματικά τους ορμίσκους της για να εξασφαλίζουν στους ψαράδες της μεγαλύτερη ψαριά με το καμάκι.Ταυτόχρονα στους οικισμούς της πόλης-κράτος ενισχύθηκαν τα οχυρωματικά έργα, όπως τα τείχη της Αλυζίας, κάτι που σημαίνει ότι μετακινούμενες ανθρώπινες ομάδες που δεν διέθεταν τα αγαθά των μόνιμων κατοίκων (όπως ζώα ή σιτάρι) άρχιζαν να επιτίθενται για να τα αρπάξουν. Οπότε οι κάτοικοί της φρόντιζαν να τα προστατεύουν. Εξ’ αιτίας αυτών των καταστάσεων έχουμε στην περιοχή την εμφάνιση των ληστειών ,αλλά και την εμφάνιση ειδικευμένων πολεμιστών που αναλάμβαναν όχι μόνο την προστασία των οχυρώσεων αλλά και την εκδούλευση σε άλλες πόλεις -κράτη. Τέτοιοι ήταν και οι περίφημοι ΑΚΑΡΝΑΝΕΣ ΣΦΕΝΔΟΝΙΤΕΣ .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου