Ο σπουδαίος ηθοποιός Γιάννης Βογιατζής μιλά αποκλειστικά στο iAitoloakarnania.gr για τον τόπο καταγωγής του το Αιτωλικό, τη διαδρομή του στο θέατρο και τον κινηματογράφο, τις αναμνήσεις μιας άλλης εποχής και τις προκλήσεις του σήμερα.
Συνέντευξη στον δημοσιογράφο Θανάση Μπίκα
Ο Αιτωλικιώτης Γιάννης Βογιατζής γνώρισε τις ένδοξες στιγμές του ελληνικού κινηματογράφου και σήμερα θεωρείται ο μεγαλύτερος εν ζωή και ενεργεία Έλληνας ηθοποιός. Συμμετείχε συνολικά σε 101 ταινίες και έργα και διακρίθηκε για το πηγαίο ταλέντο και τις ξεκαρδιστικές ατάκες του.
Σε ηλικία 99 ετών, παραμένει καλοσυνάτος, διαυγής και διεισδυτικός. Στην οικία του, στο Φάληρο, μας ξετυλίγει το κουβάρι μιας αξιοζήλευτης ζωής και καριέρας, της οποίας η αφετηρία ήταν το Αιτωλικό. Τα πρώτα γράμματα, τα καλοκαίρια, οι όμορφες αναμνήσεις σημάδεψαν την πορεία του Έλληνα ηθοποιού που κουβαλά κάθε εικόνα μαζί του σε σχεδόν ενός αιώνα ζωής.
...Στο πρώτο μέρος τη συνέντευξης, ο Γιάννης Βογιατζής μοιράζεται μαζί μας ιστορίες από το Αιτωλικό μιας άλλης εποχής. Στο δεύτερο μέρος, ξεδιπλώνεται μια ζωή γεμάτη περιπέτεια, συγκινήσεις και επιτυχίες. Στο τελευταίο μέρος, σε συνεργασία με την ιστοσελίδα etoliko.gr, οι Αιτωλικιώτες και Αιτωλικιώτισσες ρωτούν τον Γιάννη Βογιατζή.
Α΄ Μέρος (Αιτωλικό)
Ποια είναι το συναίσθημά σας όταν ακούτε για το Αιτωλικό; Τι σας ξυπνάει μέσα σας;
Είναι τιμή για εμένα να κατάγομαι από αυτή την πατρίδα που έχει γράψει η ιστορία με την Έξοδο, με τον αγώνα για Ελευθερία. Ακόμη και σήμερα έχουμε πολλούς σπουδαίους Αιτωλοακαρνάνες. Φαίνεται ότι κάτι συμβαίνει με τους Αιτωλοακαρνάνες, έχουν μία έντονη τάση να διακρίνονται στον πολιτισμό και στα σπουδαία εθνικά γεγονότα.
Όλα τα καλοκαίρια τα έζησα στο Αιτωλικό. Όταν τσακωνόταν η μάνα μου με τον πατέρα μου, τον έπιανε δηλαδή με διάφορες, τότε με έστελνα στο Αιτωλικό. Ήξερα ότι πίσω σκοτωνόντουσαν. Ο πατέρας μου ήταν μεγάλος γυναικάς, Αιτωλικιώτης βλέπεις. Πήγα τότε που πέθανε η θειά Γιαννιώ, η γιαγιά μου, και μου λέγανε όλες «αυτή ήταν φιλενάδα του πατέρα σου και αυτή εκεί και εκείνη» έτσι έβγαλα το συμπέρασμα ότι οι Αιτωλικιώτες και δη οι Αιτωλοακαρνάνες είναι πολύ γυναικάδες.
Καλοκαίρι στο Αιτωλικό. Δηλαδή μπάνια στα Ρεμπάκια; Ψάρεμα και βόλτες στα γεφύρια; Πανηγύρι της Αγιά Αγάθης;
Ε, βέβαια! Παντού πηγαίναμε με τους φίλους, τα ξαδέρφια μου. Εκεί περνούσα τα περισσότερα καλοκαίρια. Κάναμε μπάνιο σε καθαρά νερά τότε, ψαρεύαμε στα γιοφύρια, όμορφα παιδικά χρόνια.
Το Αιτωλικό περηφανεύεται για τον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο, την Βάσω Κατράκη και τον Γιάννη Βογιατζή. Τους γνωρίσατε εσείς;
Βεβαίως. Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος ήταν συμμαθητής του πατέρα μου και αργότερα όταν ο γιος μου πήγε φροντιστήριο βρήκε εκεί τον γιο του Παναγιωτόπουλου. Ζούσε ακόμα τότε, πήγα τον βρήκα και διατηρούσαμε καλές σχέσεις. Και με τη Βάσω Κατράκη είχαμε πολύ καλές σχέσεις. Το Αιτωλικό έβγαλε σπουδαίους ανθρώπους.
Είναι αλήθεια ότι το πατρικό σας σπίτι το έχετε παραχωρήσει στο πρώην Δήμο Αιτωλικού; Ποια είναι σήμερα η κατάληξή του;
Σε μία εκδήλωση του Δήμου Αιτωλικού, μίλησα σε ένα χώρο γεμάτο κόσμο και είχα πει ότι εκ μέρους των Βογιατζαίων χαρίζω το σπίτι στο Δήμο. Θα είναι μεγάλη χαρά όλων των Βογιατζαίων το σπίτι να το αξιοποιήσει ο Δήμος για τα παιδιά, τον πολιτισμό, τα γράμματα. Σήμερα το σπίτι είναι υπό κατάρρευση. Ελπίζω να έχουν απαγορεύσει την είσοδο, μη σκοτωθεί και κανένας.
Σας έχει γίνει κάποια πρόταση για να συνεισφέρετε στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου;
Δεν μου έχει πει κανένας. Βέβαια, τώρα σε αυτή την ηλικία είναι λίγο δύσκολο, αλλά είναι πραγματεύσιμο.
Θα θέλατε να πάρετε κάποια πρωτοβουλία για το Αιτωλικό;
Θα έκανα ένας είδος προπαγάνδας για την τσιπούρα Αιτωλικού. Γιατί ακούω που λένε τσιπούρα Μεσολογγίου. Που την είδες τη θάλασσα στο Μεσολόγγι; Στη λιμνοθάλασσα Αιτωλικού είναι τα ψάρια, δεν είναι στον Πατραϊκό κόλπο. Στο Αντιλκό έχουμε τα καλύτερα ψάρια!
Το 2026 συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Έξοδο του Μεσολογγίου. Πόσο σπουδαίο γεγονός είναι για εσάς;
Αναλογίζομαι τους προγόνους μας που έκαναν αυτό το τρομερό άθλο και συγκλονίστηκε τότε όλη η Ευρώπη με την έξοδο του Μεσολογγίου. Έχω και ένα βιβλίο που λέει πώς οι Βογιατζαίοι φύγανε από κει. Αισθάνομαι τεράστια συγκίνηση μέχρι δακρύων για τους προγόνους που ήταν μέσα στο πολιορκημένο Μεσολόγγι και σωθήκανε και φύγανε προς τον Ντολμά, το νησάκι της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού.
Β΄ Μέρος (Κοινωνική και επαγγελματική ζωή)
Αιτωλικό, Αλιβέρι, Κέρκυρα, Αθήνα.
Ήμουν παιδί δημοσίου υπαλλήλου. Ο πατέρας μου εργάζονταν στο Ειρηνοδικείο, πότε στη Μυτιλήνη, στο Βόλο, στην Κέρκυρα κι όπου πήγαινε πήγαινα και εγώ σχολείο εκεί μαζί του.
Το 1943 βρίσκεστε στην Κέρκυρα, έφηβος 17 ετών, όπου ζείτε τη φρίκη του πολέμου Ιταλών – Γερμανών; Μπορείτε να μας περιγράψετε κάποιο έντονο περιστατικό;
Επί Κατοχής ήμουν στην Κέρκυρα. Εκεί έζησα φοβερά πράγματα. Μέχρι μία βόμβα έπεσε από ιταλικά αεροπλάνα και διαπέρασε όλο το σπίτι, έπεσε μέσα στο κρεβάτι, αλλά δεν εξερράγη και σώθηκα. Έζησα τη φρίκη του πολέμου, μια βαρβαρότητα που δεν ξεχνιέται. Είναι φοβερό πράγμα ο πόλεμος, είδα με τα μάτια μου νεκρούς. Θυμάμαι να μαζευόμαστε για να φάμε, αν τρώγαμε, και έλεγε η μάνα μου «δεν πεινάω να φάνε τα παιδιά», για μένα και τον αδερφό μου τον Γιώργο.
Αλήθεια πως προκύπτει αργότερα το Εθνικό Θέατρο και η δραματική;
Τότε ήταν φόβος και τρόμος να μπεις στο Εθνικό Θέατρο. Τότε το πιο δύσκολο πράγμα δεν ήταν να μπεις στο Πολυτεχνείο ή στη Νομική, αλλά να μπεις στο Εθνικό Θέατρο. Πήγα και βρήκα τον Χορν για να δώσω εξετάσεις και του λέω «Κύριε Χορν, θέλω να γίνω ηθοποιός, θα δώσω εξετάσεις αν αξίζω να με τιμήσετε και με την ψήφο σας να είμαι στο Εθνικό Θέατρο, αν όχι δεν κάνω και δεν πρέπει» και μου απαντάει «με τέτοιο θράσος που έχεις κάνεις» και μου λέει «αύριο έχουμε μάθημα». Μετά γίναμε φίλοι με τον Τάκη Χορν και με αγαπούσε αφάνταστα.
Έχετε πει ότι ο πατέρας σας αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον γιο του ως ηθοποιό. Να ασχολείτε εκείνη την εποχή κάποιος με το θέατρο ήταν πράξη επαναστατική;
Ο πατέρας μου με είχε αρνηθεί. Όταν τον ρώτησε τότε ένας συνάδελφός του Πρόεδρος του Αρείου Πάγου «Ρε Κώστα, διαβάζω για δύο Βογιατζήδες» και απαντάει ο πατέρας μου «δεν έχω συγγένεια ούτε με τον έναν, ούτε με τον άλλον» και έβαλε ο Αρεοπαγίτης τα γέλια γιατί ήξερε την αλήθεια. Δεν ήταν της μόδας τότε. Αν και ο πατέρας μου είχε καλλιτεχνική φλέβα και ήταν εκείνος που μου έμαθε το πρώτο μου ποίημα που είπα στο δημοτικό στο Αλιβέρι και έλεγε:
Μηχανικός θέλω να γίνω,
αυτό πολύ με συγκινεί,
αν πάλι σε σέκος απομείνω;
και αν με πλακώσει μηχανή;
Κατά την περίοδο της Χούντας υπήρξε κάποιους είδους λογοκρισίας στο έργο σας ή εκφοβισμού σας;
Κάθε καλλιτέχνης οφείλει να είναι εναντίον κάθε Χούντας, γιατί αλλιώς δεν μπορεί να λέγεσαι καλλιτέχνης. Προσέχαμε τότε τα κείμενα να μη λέμε «Σκατά στη Χούντα». Το αποφεύγαμε και προσπαθούσαμε να μην τους θίγουμε. Τα θέατρα ήταν ελεύθερα διότι χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει πολιτισμός.
Πως κρίνετε σήμερα την ελληνική πολιτική σκηνή;
Όταν λες την αλήθεια, σώζεσαι. Μια μεγάλη αλήθεια είναι χιλιάδες εκατομμύρια ψέματα. Αυτό δεν ξέρουν στη Βουλή. Τι ανοησίες ακούω στην τηλεόραση και είναι και κάτι Βουλευτές που δεν τους ξέρω και βγαίνουν να πούνε αυτά που γράφουν στα χαρτιά. Αχ, τελείως αγράμματοι. Και μου ‘λεγε ο πατέρας μου «έλα να σε βάλουμε υποψήφιο Βουλευτή στην Αιτωλοακαρνανία με τον Στράτο». Θα ΄βγαινα.
Είστε πολιτικοποιημένος;
Πάντα ήμουν δημοκρατικός. Και προέρχομαι από μια πολιτικοποιημένη οικογένεια. Ο πατέρας μου ήταν στην εκστρατεία στη Μικρά Ασία τότε επί Βενιζέλου. Ήταν αρχινοσοκόμος του Ελληνικού Στρατού. Επίσης ήταν Έπαρχος Βάλτου-Βονίτσης-Ξηρομέρου, Νομάρχης της τότε εποχής για χρόνια ολόκληρα. Ήταν γεννημένος για τέτοια, αλλά η μάνα μου δεν τον άφηνε να ασχοληθεί με την πολιτική. Στο σπίτι μας είχαμε πάντα κόσμο και του Αγίου Κωνσταντίνου έρχονταν η αστυνομία για να βάζει σε τάξη τον κόσμο που έρχονταν για τις ευχές στον πατέρα μου. Η πολιτική είναι πόνος μεγάλος. Ότι λεφτά είχε τότε τότε τα ξόδευε στα τραπέζια. Θυμάμαι τη μάνα μου να λέει «Αχ, πάλι εκλογές έχουμε, δυστυχία έρχεται».
Έχει γίνει και ερώτηση στη Βουλή που λέει «ποιος είναι αυτός ο Βογιατζής που έχει φέρει τη μισή Αιτωλοακαρνανία στην Αθήνα». Ο πατέρας μου τότε διόρισε πολύ κόσμο από την Αιτωλοακαρνανία.
Θέατρο ή κινηματογράφος;
Το θέατρο είναι μία μεγάλη αλήθεια. Ο κινηματογράφος όμως για μένα είναι ακόμη πιο σπουδαία τέχνη και από το θέατρο. Γιατί δεν παριστάνεις πώς είναι το κάτι, είσαι το κάτι. Άλλο το είμαι, κι άλλο το επιχειρώ να είμαι. Έχω 101 συμμετοχές σε ταινίες και έργα, μια μεγάλη δουλειά, αλλά για μένα απόλυτα εύκολη. Μάθαινα το κείμενο, αλλά αυτοδημιουργούσα κιόλας. Δεν σταματούσα, μοτέρ με λέγανε. Κάθε δουλειά θέλει το μάστορά της.
Πως αξιολογείται σήμερα τη νέα γενιά ηθοποιών; Υπάρχει ταλέντο; Είναι άξιοι συνεχιστές της εποχής σας;
Ναι, βέβαια, πάντα υπάρχει ταλέντο. Οποιοσδήποτε καλλιτέχνης και χθες και σήμερα και πάντα, θα πρέπει να τον ενδιαφέρει η δουλειά που κάνει. Η δουλειά που κάνουμε βοηθά την ιστορία και πρέπει να είναι κάτι αληθινό, έτσι βοηθάει και μορφώνει τους ανθρώπους, αλλιώς θα είναι ένα ψεύτικο πράγμα και το ψέμα έχει κοντά ποδάρια.
Γ΄ Μέρος (Οι Αιτωλικιώτες και οι Αιτωλικιώτισσες ρωτούν τον Γιάννη Βογιατζή)
Τι είναι για εσάς το Αιτωλικό;
Όταν πηγαίνω στο Αιτωλικό συγκινούμαι, τρελαίνομαι στο κλάμα γιατί θυμάμαι από που ξεκίνησε οικογένειά μου. Τα πρώτα μου γράμματα τα έμαθα στο Αιτωλικό. Είναι η πατρίδα μου.
Τι θυμάστε από τη ζωή στο Αιτωλικό;
Θυμάμαι το σπίτι μας, ένα διώροφο σπίτι, ένα από τα μεγαλύτερα τότε στο Αιτωλικό. θυμάμαι τον παππού, τη γιαγιά σπουδαίοι άνθρωποι. Θυμάμαι τα σοκάκια, τους ψαράδες, καλοσυνάτους ανθρώπους παντού. Φτωχικά αλλά αγαπημένα.
Σας ενοχλεί που στη γενέτειρά σας δεν υπάρχει κάποια οδός, πλατεία ή θέατρο προς τιμήν σας;
Ασφαλώς και όχι. Ξέρω την αγάπη που μου έχει ο κόσμος και με συγκινεί αφάνταστα. Χαίρομαι και αρκεί που οι Αιτωλικιώτες αγαπούν έναν Αιτωλικιώτη.
Ποιο ήταν το αγαπημένο του Αιτωλικιώτικο φαγητό;
Η τσιπούρα. Τρώγαμε πολλά ψάρια. Βλέπεις ψαρόμυαλος…
Έχετε σήμερα γνωστούς ή φίλους στο Αιτωλικό;
Έχω κάποιους που ζουν στην Αθήνα. Δεν πηγαίνω πια στο Αιτωλικό. Τελευταία φορά ήταν πριν 5-6 χρόνια. Βόγγηξα στο κλάμα. Όλοι οι Βογιατζαίοι εκεί μέσα μάθαμε γράμματα, όλοι από εκεί ξεκινήσαμε και κάτι γίναμε.
Ένα μήνυμα για τους Αιτωλικιώτες αναγνώστες και τις Αιτωλικιώτισσες αναγνώστριες;
Αισθάνομαι αυτή την τεράστια τιμή μέσω ημών και εσάς που μπήκατε στον κόπο να καταγράψετε κάποια πράγματα από έναν Αιτωλικιώτη, ο οποίος εξακολουθεί να είναι Αιτωλικιώτης και ως Αιτωλικιώτης θα πεθάνει.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου