Η δίκη του Καραϊσκάκη, έγινε στην ευρύχωρη αίθουσα της εκκλησίας της Παναγίας στο Αιτωλικό.
Το κατηγορητήριον περιλάμβανε τρεις κατηγορίες.
Η κυριώτερη: Έστειλε ο Καραϊσκάκης τον Βουλπιώτη με διαβατήριο στα Γιάννενα, για μυστικές συνεννοήσεις με τον Ομέρ Βρυώνη.
Να πως μας εξιστορεί τα περιστατικά ο ιστορικός Κασομούλης και πρακτικογράφος της δίκης.
Εσυσσωρεύθη στο Αιτωλικό όλος ο στρατός.
Ο Καραϊσκάκης είχε κληθεί να παρουσιαστεί στο «Κριτήριον» να δικαστεί. Όλοι οπλοφορούσαμεν.
Ο Καραϊσκάκης, υποπτεύων δολοφονίαν τινά, έπεμψεν πρωτύτερα κάμποσους εδικούς του και ευρίσκοντο μέσα, άλλοι δε τον συνώδευαν έως εις την εκκλησίαν.
- Χλωμός απ’ την αρρώστια του κι’ αποστεωμένος, με βαθουλωμένα στις κόγχες μάτια του … στάθηκε στη μέση της εκκλησίας. Οι ψίθυροι σταμάτησαν, κανείς δε μιλούσε. Κάνει ένα γύρω, φιλεί τις άγιες εικόνες, λέει μια προσευχή και στέκεται μπρος στο δεσπότη.
- – Την ευχή σου!
Πέστε μου ορθός θα σταθώ ή θα καθήσω;
- Κάθησε, του είπε ο δεσπότης, διότι είσαι ασθενής.
Του έφεραν και εν προσκέφαλον, διότι το έδαφος ήτον πλάκες μάρμαρα, να μη βλαφθή από το ψύχος. ...
Στορνάρης Νικόλαος (Επίτροπος): Κύριοι κριταί, αν έχομεν άλλα διδόμενα θετικά να καταδικάσωμεν τον άνθρωπον, καλώς• ειδέ, με λόγια οπού είπεν, είναι αληθινόν ότι ημπορεί να είπεν, και περισσότερον ίσως εις ημάς. Μ’ όλον τούτο ο Καραϊσκάκης συνηθίζει να λέγη λόγια πολλά. Τον ηξεύρομεν. Τώρα να ιδούμε αν είναι πράξεις.
- Εκοίταξεν με βλέμμα συμπαθητικόν ο Καραϊσκάκης τον Στουρνάρην.
Γρηγόρης Λιακατάς (Στρατοδίκης): Ακόμη δεν τελείωσεν η κρίσις, κύριοι, ειδέ, έως αύριον, πόσαις μαρτυρίαις θέλουν έβγει; Πρώτη μέρα είναι αυτή.
- Επικράθη ο Καραϊσκάκης εις την ομιλίαν του Γρηγόρη.
Καραϊσκάκης: Αν βάλετε θεμέλια εις τα λόγια μου, εκατό ζωές να έχω, δεν γλυτώνω. Πλην ποτέ έργον δεν έκαμα.
Γαλάνης Μεγαπάνου (Επίτροπος): Βρε, ηξεύρομεν, Καραϊσκάκη, οπού λέγεις όλο λόγια μα διατί να τα λέγεις έτζι;
Καραϊσκάκης: Το έχω χούϊ, κύριε Πάνο.
Γαλάνης Μεγαπάνος: Μα γιατί να το έχης αυτό το χούι ενώ είσαι 50 χρονών;
(για την ακρίβεια ο Καραϊσκάκης ήταν τότε 42 χρονών)
Καραϊσκάκης: Αμ’ δεν ημπορώ να το κόψω τώρα κυρ Πάνο. Κι εσύ κυρ – Πάνο, είσαι ογδόντα χρονών, μα το χούι δεν τ’ αφήνεις να γαμής – και δεν με ακούς.
Τούτο λέγοντας ο Καραϊσκάκης, εκτύπησαν τα γέλια όλοι, και οι κριταί και ο λαός, και πήγαν πολλοί να λιποθυμίσουν, καθώς και εγώ ο ίδιος, γράφει ο Κασομούλης.
- Αφήσατέ το σήμερον, λέγει ο Στουρνάρης. Το καταντήσαμε Τζιορτζίνα
(δηλ. σκηνή γελοιώδη) το κριτήριον.
Και ούτως διελύθησαν.
Οι υπέρ του Καραϊσκάκη άρχισαν πλέον αναφανδόν να φωνάζουν, άλλος ότι αθωώθη, άλλος ότι αποκρίθηκεν εξαίρετα και αποστόμωσεν τους κριτάς.
Άλλος εκθείαζεν το παρουσιαστικόν του, άλλος την ετοιμολογίαν του, ένας και ταις αστειότηταίς του. Άλλος φώναζεν:
- Μωρέ που ματαγίνεται άλλος τέτοιος πουτζιαράς; …
(Διεσκόρπισε το στρατοδικείο με τα χώρατά του)
Δεύτερη μέρα της δίκης
Το δεκαμελές στρατοδικείο της πρώτης μέρας, σήμερα έχει μόνον έξι μέλη.
Η δίκη γίνεται στο σπίτι του Σωτήρη Γιώτη (την πρώτη ημέρα ήταν συνήγορος εκ μέρους της Διοικήσεως) και χωρίς τον …Καραϊσκάκη!
Γιατί;
….
Καπετάν Ζώης Πάνου: Κύριοι, λέγει, δύο είναι αι μαρτυρίαι, ενάντια η μία της άλλης. Άρα ο μάρτυς είναι ψεύτης, ο δε κατηγορούμενος αθώος. Ο μάρτυρας πρέπει να παιδευθή και ως προδότης κυρίως, και ως συκοφάντης.
Κίτσος Τζαβέλας: Στρατηγοί, βλέπω ότι αδίκως θέλετε να βλάψωμεν τα χέρια μας εις το αίμα του αθώου Καραϊσκάκη, με τας ψευδείς εξομολογήσεις του ψευδο- Βουλπιώτου. Εγώ δεν είμαι σύμφωνος, και αν εσείς αποφασίσετε τον θάνατόν του, το αθώον αίμα του, εις τας κεφαλάς των πρωταιτίων και εις τα τέκναν των, τους είπε. Κι έφυγεν.
…
(Πως λοιπόν ο Μαυροκορδάτος τώρα θα τον καταδικάσει εις θάνατον;)
Απόσπασμα αποφάσεως:
Επειδή ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είχεν κρυφήν ανταπόκρισιν με τους εχθρούς της Πίστεως και της Πατρίδος…
Σεις δε, αδελφοί, ειδοποιείσθε δια του παρόντος, ότι ο Καραϊσκάκης είναι διωγμένος από την Πατρίδα, … Η επιτροπή έλαβε τέλος πάντων πολλά διδομένα δια να γνωρίση αυτόν επίβουλον της Πατρίδος και προδότην.
Πάντες δε οι λοιποί έλληνες να απομακρυνθούν της συναναστροφής του και να τον στοχασθούν ως εχθρόν, … και ζητήση συγχώρησιν.
Εν Ανατολικώ την 2 Απριλίου 1824.
Αλ. Μαυροκορδάτος
Μαυροκορδάτος: Τι να ελπίζω από τον Καραϊσκάκην ; ότι θα είναι ταπεινός μου υπηρέτης… Δεν το πιστεύω… Ευτυχώς η φθίσις του έφθασε εις τον τρίτον βαθμόν και μαθαίνω ότι είναι κακά άρρωστος. Ίσως ο θεός μας απαλλάξει από αυτόν. Δυστυχώς ακόμη ζει.. Είναι εχθρός του Έθνους, επίβουλος της Πατρίδος…
Η εκτέλεση της αποφάσεως
Η ποινή που επέβαλαν στον Καραϊσκάκη ήταν η ισόβιος εξορία ή αειφυγία. Κι έπρεπε να φύγει αμέσως.
Ο Καραϊσκάκης εζήτησε 5-6 ημέρες προθεσμία ώσπου να συνέλθει κάπως. Του το αρνήθηκαν. Καραϊσκάκης – Τζαβέλας – Ανδρέας Ίσκος, οι τρεις τους αποτελούσαν θανάσιμο κίνδυνο για τον Μαυροκορδάτο.
Στις 3/4/1824, τον πήγαιναν σηκωτό σε ξυλοκρέβατο, γιατί τον έκαιγε η θέρμη του χτικιού του και δεν μπορούσε να περπατήσει. Περνώντας από το σπίτι του Μαυροκορδάτου, άφησε τα παλληκάρια του και μπήκε μόνος του μέσα.
Τους βρήκε να τρώνε. Εκεί ο Μαυροκορδάτος, οι κριτάδες, οπλαρχηγοί φίλοι του Μαυροκορδάτου κι ο …Βουλπιώτης (ο μάρτυρας! )
Γράφει ο Κασομούλης.
«Η τιμή αυτή έγινε εις τον Βουλπιώτην δια την τρίτην κατάθεσιν που έβγαλε από τη δυσκολία τον Μαυροκορδάτο».
Καραϊσκάκης: Φάγε, ορέ Βουλπιώτη, φάγε και συ μαζί με τον Πρίντζηπα και με τους καπεταναίους για να θανατώσεις τον Καραϊσκάκη. Κι εσύ Πρίντζηπα δεν ντρέπεσαι να έχης στο τραπέζι σου έναν ψεύτη κι έναν προδότη ;
Εις τον Διευθυντήν είπεν:
- Ε, ορέ Μαυροκορδάτε, εσύ την προδοσίαν μου την έγραψες στο χαρτί και εγώ ογλήγορα ελπίζω να σου την γράψω εις τον μέτωπόν σου, δια να φανή ποίος είσαι!
(Και κτύπησεν το μέτωπόν του με τα τέσσαρα δάκτυλά, δείχνων τον Μαυροκορδάτον) – εδώ ! λέγει. Έχετε υγείαν.
Τον αποκρίθηκαν: Ώρα σου καλή.
Κασομούλης: Εγώ ήμουν ίσως ο μεγαλύτερος εχθρός του Καραϊσκάκη.
Είναι αληθινόν εις όλην αυτήν την περίστασιν ότι περισσότερον ωδηγήθημεν από τα πάθη παρά από την δικαιοσύνην.
… Ότι διδόμενα καταδίκης δεν έχομεν.
… Με καιρόν κατάλαβα ότι το ολέθριον σύστημα της Αριστοκρατίας ήτον οπού τον κατεδίωκε και η ιδιοτέλεια.
Μακρυγιάννης: … Σκότωμα τον Καραϊσκάκη ότι δεν είναι κόλακας του Μαυροκορδάτου δεν είναι ποταπός καθώς εκείνοι που τον θυμιατίζουν και τον λένε εκλαμπρότατο…
Δυο τραγούδια για τον Καραϊσκάκη
Στο cd που έχω εκδόσει με τίτλο: "Κι αν Πατρίδα μου…", εκτός από τα δύο τραγούδια για τον Καραϊσκάκη
περιέχει κι άλλα ιστορικά, καθώς και κοινωνικά και αγάπης.
Μπορεί κανείς να ακούσει τα τραγούδια από το YouTube ή το google.
Πιο εύκολα μπορεί να μπει κανείς, προς το παρόν, πληκτρολογώντας τους τίτλους μερικών τραγουδιών, παρά με το όνομα Γιώργος Μπαλατσός.
Πιο εύκολα με τους τίτλους των τραγουδιών :
Σε μάθανε βρε Βολευτή
Στης Μελούνας τα στενά
Σε μια σπηλιά γεννήθηκες
Μοναχοκοιμούσα
Το Μάη μήνα οι κοπελιές
Οι άταφοι νεκροί
Που ν’ αποθέσω τον καημό
Νύχτα σου πήρα το φιλί
Που πας, κόρη που πας
Στα δύο ιστορικά τραγούδια για τον Καραϊσκάκη ( Σε μια σπηλιά γεννήθηκες και Καπετάν Γιώργης ), υπάρχουν φωτ/φίες από τα Καραϊσκάκεια, την σπηλιά που γεννήθηκε κ.λ.π.
Ο απόγονος της οικογένειας (τρισέγγονος ) Ιωάννης Λεωνίδας Καραϊσκάκης ( βλ. φωτ/φιες στο video μαζί με την Χριστίνα Σαμπατιέ – Καραϊσκάκη, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης ), έχει δωρίσει αντικείμενα των προγόνων του στο Ιστορικό - Λαογραφικό Μουσείο Μαυρομματίου "Γ. Καραϊσκάκης".
Στα τραγούδια: Στης Μελούνας τα στενά, Οι άταφοι νεκροί, Που ν’ αποθέσω τον καημό, συνοδεύονται από ιστορικές φωτ/φίες.
Στο "Που ν’ αποθέσω τον καημό", εκτός από τις φωτ/φίες των πρωταγωνιστών, υπάρχει αναρτημένη και η πρώτη διαταγή του Ταγματάρχη Δημ.Κασλά (Διοικητής του τάγματος στο ύψωμα 731).
Στο τραγούδι: "Σε μάθανε βρε Βολευτή" εμφανίζεται στο video κείμενο με πικριές, πολύ πικριές αλήθειες που… μας πονάνε ! (το μπλε φόντο και άσπρα γράμματα, δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Φρόντισα ο λόγος να είναι διαχρονικός και όχι ένα σύνθημα του τώρα. Εκτός από την μουσική και την ερμηνεία αυτού του τραγουδιού, πρέπει να προσέξει κανείς το λόγο και το μήνυμα που στέλνει. Το πάλεμα μεταξύ, αδύνατου - δυνατού, δίκαιου - άδικου, ηθικού – ανήθικου, αλήθεια – ψέματος…, υπήρχε και θα υπάρχει στα χιλιάδες χρόνια που θα ’ρθουν.
Γιώργος Μπαλατσός
http://www.trikalanews.gr/arthra__apoceis__epistoles/giorgos_mpalatsos_meros_praktikon_apo_ti_diki_tou_karaaskaki.html
.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου